xoja

Qaraqalpaqsha (kaa)

Morfologiyalıq hám sintaksislik qásiyetleri

atlıq, xo-ja (gónergen sóz) (diniy sóz)

Leksikalıq mánileri

1. Musılman dininiń wákili. • Molla, xojanı jıydırdı, Hár túrden jemis úydirdi («Alpamıs»).
2. Bir nárseni biylewshi, basqarıwshı, iyelewshi. • Jer-suwdıń xalıqlar xojası boldı, Erkinlik shadlıqqa kewili toldı (N. Dáwqaraev).
3. Úy iyesi, basshısı.
4. Birewdiń yamasa bir nárseniń iyesi, xojayını. Úydiń xojası. • Jaqsı jerdiń qádirin, Xojası bilmes qul biler (qaraqalpaq xalıq naqılı).
5. (tariyxiy sóz) Birinshi bolıp islam dinin qabıl etken jerli adam, keyin ala dinshillerdiń isenimi boyınsha tórt Xalifanıń birewiniń áwladı. • Qalender menen shayıqtı, Xojalarǵa qarǵatqan, ... («Er Ziywar»).
6. Orta Aziyada burınnan artıqmashlıqqa iye bolǵan aqsúyekler jáne olardıń áwladları.
7. Er adamlardıń atlarına qosılıp keledi. • Ayupxoja, Mamutxoja.

Derekler

QARAQALPAQ TILINIŃ TÚSINDIRME SÓZLIGI. Jeti tomlıq, Nókis, «Qaraqalpaqstan» baspası, 2023-jıl.