Ílay

Qaraqalpaqsha (kaa)

Morfologiyalıq hám sintaksislik qásiyetleri

atlıq, ı-lay

Leksikalıq mánileri

1. Topıraqtıń suwǵa aralasqan túri, batpaq, balshıq. • Ilaydan suwırıp alǵanday bel buwarına shekem satparlanǵan batpaq (K. Sultanov). • Tal sayası janǵa ısıq, Ilay suwlar sıńq-sıńq kúlse japlarda (I. Yusupov). • Júnnen toqılǵan qapqa óńmenin sozıp, qaptalında saz ılaydan úshpelek soǵıp otırǵan balasına jekirindi (K. Sultanov).
2. Sıbaw yaki jay qurıw, gerbish quyıw ushın qumdı, topıraqtı suwǵa aralastırıp islengen qurılıs materialı. • Ayaǵımnıń astındaǵı ızǵar topıraq, paxsaǵa atıwǵa tayar turǵan pisken ılayday tabanıma shılp-shılp jabısar edi (M. Nızanov). • Xan sháhárdi «Ishkeri» hám «tısqarı» etip, ekige bólip atır eken, «ishkeri» sháhárdi sırtqı dushpannan qorǵaw ushın qır dóregek aylandırıp, ılaydan qorǵan diywal salıp atır (K. Sultanov). Topanlı ılay — topan aralasqan ılay. • Jay dáslep topanlı ılay menen júdá tegis sıbalǵan (T. Qayıpbergenov). Ilay aǵash - jaydıń sırtqı tóbesin sıbaǵanda, ılaydı shelekke salıp, tartıp shıǵarıw ushın arnalǵan uzın aǵash.

Derekler

1. QARAQALPAQ TILINIŃ TÚSINDIRME SÓZLIGI. Jeti tomlıq. Nókis, «Qaraqalpaqstan» baspası, 2023-jıl.